ANIELA KITA

Aniela Kita
Artystka urodziła się w Gdyni w 1937. Studiowała w PWSSP (obecnej ASP) w Gdańsku malarstwo sztalugowe u prof. Juliusza Studnickiego i malarstwo monumentalne u prof. Jacka Żuławskiego. Po uzyskaniu dyplomu z wyróżnieniem, w 1963 objęła asystenturę w Katedrze Rysunku, Malarstwa i Rzeźby na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Od 1997 jest profesorem tytularnym sztuk plastycznych. W latach 1984-1987 pełniła funkcję dziekana ds. kształcenia, a od 1996 do 2007 kierowała Katedrą Rysunku, Malarstwa i Rzeźby.
Uprawia malarstwo sztalugowe i monumentalne. Od 1963 bierze udział w wystawach malarstwa sztalugowego w Polsce i za granicą. Swoje prace prezentowała na wielu wystawach indywidualnych w Anglii, Danii, Francji, Norwegii, Szwecji i w Niemczech. Jest autorką projektów i realizacji malarstwa ściennego w obiektach świeckich i sakralnych. Do jej ważniejszych prac należą witraże w kościołach w Gdyni, Rumii, Radomiu i w Słupsku. Jest autorką monumentalnej mozaiki na ścianie ołtarzowej kościoła w Kielcach.
Wielokrotnie odznaczana: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz liczne nagrody zawodowe.
Obrazy Anieli Kity znajdują się w wielu muzeach, galeriach i kolekcjach prywatnych w Polsce i za granicą.

Być sobą w ciągłym poszukiwaniu
Podstawową inspiracją w moich dokonaniach artystycznych jest niewyczerpany szeroki temat zjawisk przyrody oraz funkcjonujący w nim człowiek i jego dzieła. Dodatkowym bodźcem, jakże ważnym, są dla mnie: religia, filozofia, nauka i sztuka. Wprawdzie jestem autorką obrazów, lecz mam świadomość, że także reżyserem odbioru dzieła.
Buduję kompozycję z elementów malarskich, które rodzą się z odczytania skojarzeń struktury podłoża, bogacę ich wzajemne zależności lub eliminuję nadmiar efektów. Dla tego przed podjęciem decyzji, co do ostatecznego kształtu kompozycji, najpierw przygotowuję strukturę podłoża. Budowę obrazu najchętniej zaczynam, kiedy koncepcja tematu jest szkicowa, co stwarza we mnie poczucie niczym nieskrępowanej wolności twórczej, pozwalającej na najpełniejsze wykreowanie tematu. Wielką wagę przywiązuję do nieprzewidywanych czynników, które mogą zmienić, wzbogacić i umożliwić osiągnięcie zupełnie nieoczekiwanego rezultatu. Jest to najwspanialszy moment twórczości.
Usiłuję stworzyć świat malarski, który jest wynikiem wzajemnego stosunku koloru, światła i faktury. Materia malarska nie ma żadnej dosłowności, jeden element przechodzi w drugi. Walor s taje się kolorem i plamą; tak samo światło. Są one nie zależne od świata zewnętrznego, gdyż moja sztuka nie jest ilustracją natury. Dla mnie świat, który tworzę, to świat wymyślony, wykreowany, powstający ze środków malarskich i ich wzajemnego stosunku. Moim zadaniem jest zatrzymać w obrazie to, co nieuchwytne, nie do końca określone i tworzenie swojego świata indywidualnego. Stąd moje obrazy są często odbierane przez jednych jako abstrakcja, przez innych, jako realistyczne.
Obraz jest ważnym ogniwem dialogu twórcy z odbiorcą. Swoje pierwsze obrazy zaczęłam budować pod urokiem pejzażu kaszubskiego i architektury Gdańska. Tematy czerpałam też z piękna architektury Paryża, Doliny Loary i okolic. Podobnie z podróży po całej Europie. Powstał cykl obrazów fakturalnych o gęstej gamie, prawie monochromatycznej z tajemniczym światłem, w kolorze złota, chłodnych zieleni i błękitów oraz ciepłych czerni i brązu.
W tym okresie przeważała tematyka form architektonicznych i urbanistycznych. Formy nakładają się i przenikają. Przestrzeń transcendentna przenika się z realną. Bardzo ciekawi mnie świat, którego mogę się tylko domyślać, działa fantazja i podświadomość. […]
Aniela Kita




Aniela Kita
Born in Gdynia in 1937, the artist studied easel painting under Prof. Juliusz Studnicki and monumental art under Prof. Jack Żuławski in State Higher School of Fine Arts, now the Academy of Arts and Design, in Gdansk. Following her graduation with a diploma with distinction, she took up an assistantship at the Department of Visual Arts at the Faculty of Architecture at the Gdansk University of Technology in 1963. She has been a titular professor of visual arts since 1997. She served as a the Dean For Education between 1984 and 1987 and from 1996 to 2007 she held the Chair of the Department of Visual Arts.
She specializes in easel painting and monumental art. From 1963 onwards she has taken part in easel painting exhibitions both in Poland and abroad. She presented her works at many individual exhibitions in England, Denmark, France, Norway, Sweden and Germany. She authors projects and production of wall paintings in secular and religious buildings. Her most important works include stained glass in churches in the cities of Gdynia, Rumia, Radom and Słupsk. She created the monumental mosaic in the church in Kielce. Has repeatedly been awarded, namely with the Knight's Cross of the Order of Polonia Restituta, the Medal of the National Education Commission and a plethora of professional awards. Aniela Kita’s paintings hang in many museums, galleries, and private collections in Poland and abroad.

To be yourself in constant search
The main inspiration for my artistic achievements is the bottomless, broad subject of natural phenomena and the function of humanity and its creations within that subject. Additional, and personally important, impetuses include religion, philosophy, science and art. Though I am a painter, I know that I am also the director of my work’s reception.
I compose the elements borne of output from structure of the foundation’s associations, enrich their intertwining co-dependencies and remove the excess of impact. That is why I prepare the structure of the foundation before deciding upon the composition’s final form. Preferably, I start the painting’s construction when the concept is adumbrative, which fills me with the sense of completely uninhibited creative freedom that allows developing the topic to the fullest. I pay great attention to unforeseeable circumstances, which can change, enrichen, and enable achieving an entirely unexpected result. It is the most amazing moment during creation.
I attempt to create a world of canvas that results from the relationships of colour, light and texture. The painting matter is not literal, one element transforms into another. Value becomes a splash of color and so does the light. They are independent of the outside reality, as my art is not an illustration of nature. The world I create is – to me – imaginary, created, made from painting materials and their mutual relations. My task is to capture that which is intangible, not entirely described, and create a world of my own. That is why my paintings are seen as abstract by some, realistic by others.
Paintings are a vital part of the dialogue between the artist and the viewer. I first started painting while ensorcelled by the Kashubian landscape and Gdansk’s architecture. I was also inspired by the magnificent architecture of Paris, Loire Valley and its environs, as well as many other sights gathered during tours all over Europe. The result was  a series of textural paintings with a nigh-monochromatic, dense gamut of eerie light, gold, cold green and azure, along with warm dark and brown colors.
Themes of architectural and urban forms dominates this period. The forms layer and permeate one another. Transcendental space interfuses with the real. I am greatly interested by a world of which I only have an inkling, where the subconscious and fantasy is at work. […]
Aniela Kita