ELA GOLDMAN. Agilgul. Instalacja

ELA GOLDMAN

"הגלגול"       "AGILGUL" 

Ela Goldman jest absolwentką Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, gdzie w roku 2013 uzyskała stopień doktora. Ukończyła także Wydział Teatralno-Filmowy na Uniwersytecie w Tel Awiwie. Od roku 1998 jest wykładowcą w Seminar Ha Kibbutzim w Tel Awiwie na Wydziale Sztuki i na Wydziale Teatralno-Aktorskim. Przez wiele lat współpracowała z Agnieszką Osiecką. Jest autorką wielu projektów scenograficznych dla TVP oraz dla teatrów w Polsce i w Izraelu, licznych realizacji rzeźbiarskich i ilustratorskich w Izraelu.

----------------------------------------

ELA GOLDMAN "AGILGUL"

"Agilgul” z serii "Pogranicza" to aktywna instalacja.  Myślą przewodnią pracy jest możliwość zmiany, wspólne istnienie i przenikanie się odrębnych kultur i rzeczywistości, a także przebywanie na granicy różnych światów. Szczególnie interesuje mnie pogranicze między przeszłością, a teraźniejszością.

Próbuję przyjrzeć się mu, opierając się na swoistej grze z samą sobą, wspomnieniach i dotychczasowym doświadczeniu.

Na przeszłość składają się moje wspomnienia. Kontynuacją przeszłości jest teraźniejszość, która osnuta jest na moich przeżyciach. Czas przeszły z teraźniejszym będą istniały jako jedna konstrukcja, a momentem granicznym będzie poruszenie kompozycji, prowadzące do stopniowej sposobie myślenia i odczuwania, zarówno przeze mnie jak i innych uczestników mojej aktywnej instalacji.

Inspiracją stało się zetknięcie z dwoma różnymi światami, dwoma różnymi czasami. Oba światy naznaczone są cyklicznością mijających pór roku i świąt. Kiedyś przeczytałam, że  „To, co było, jest tym, co będzie, a to, co się stało, jest tym, co znowu się stanie”.

To uczucie zawieszenia między przeszłym, a teraźniejszym, mnie nie opuszcza.

Postanowiłam powołać drejdla (zabawkę służącą do gry podczas święta Chanuka) na głównego aktora w mojej próbie znalezienia pogranicza między czasem przeszłym, a teraźniejszym, między tam i tu. Jest on niezwykle podobny do bączka, zabawki z dzieciństwa, która wirowała kalejdoskopem barw, wciągająć w swój hipnotyczny taniec po kole. Początek jest końcem, a koniec początkiem.

Zakręcając drejdlem, można dotknąć przeszłości, pozostając jednak we współczesności.

Kręcono drejdlem każdego miesiąca kislew "tam" (bowiem "wielki cud zdarzył się tam"), a teraz ja to robię w tym samym czasie "tutaj" ("wielki cud zdarzył się tutaj"), w święto Chanuki, które upamiętnia cud.
----------------------------------------

ELA GOLDMAN "POGRANICZA"

"Pogranicza" to aktywna instalacja w formie 3.5 minutowego filmu w pętli, do którego muzykę napisał Mikołaj Trzaska.

Praca jest próbą ukazania wspólnego istnienia i przenikania odrębnych kultur i rzeczywistości, przebywania na granicy różnych światów. Szczególnie interesuje mnie pogranicze między przeszłością, a teraźniejszością widziane z miejsca, w którym się obecnie znajduję. Swoje działania artystyczne opieram na kulturze żydowskiej.

Pograniczu przyglądam się rozpoczynając swoistą grę z samą sobą, ze wspomnieniami i dotychczasowym doświadczeniem. Wspomnienia wiążą mnie z przeszłością. Kontynuacją przeszłości jest teraźniejszość, osnuta na moich przeżyciach. Czas przeszły z teraźniejszym istnieją jako jedna konstrukcja. Momentem granicznym jest poruszenie kompozycji, prowadzące do stopniowej zmiany w sposobie myślenia i odczuwania, zarówno przeze mnie jak i innych uczestników mojej instalacji.

Inspiracją do powstania pracy stało się zetknięcie z dwoma różnymi światami, dwoma różnymi czasami. Pierwszy to obraz mocno zakurzonych opowieści zasłyszanych w dzieciństwie. Pachniał pustynią, kurzem przewracanych stron opowieści biblijnych, rodzynkami, szabasowymi świecami i smutkiem za czymś, co odeszło. Drugi świat to wszystko co się wokół mnie dzieje. Oba światy naznaczone są cyklicznością mijających pór roku i świąt. Mówiono mi, że „To, co było, jest tym, co będzie, a to, co się stało, jest tym, co, znowu się stanie”. To uczucie zawieszenia między przeszłym a teraźniejszym, mnie nie opuszcza.

Na głównego aktora w mojej próbie znalezienia pogranicza między przeszłym, a teraźniejszym, między tam i tu, postanowiłam powołać drejdla - bączka służącego do gry podczas święta Chanuka. Kręcono drejdlem każdego miesiąca kislew "tam" (bowiem "wielki cud zdarzył się tam"), a teraz ja to robię w tym samym czasie "tutaj" ("wielki cud zdarzył się tutaj"), w święto Chanuki, które upamiętnia cud. Zakręcając drejdlem, powtarzam dokładnie to, co robiono w przeszłości i co czynią kolejne, następujące po sobie pokolenia.

W ten sposób można dotknąć przeszłości i przywrócić przeszłe wspomnienia, pozostając jednak we współczesności.

----------------------------------------

"Agilgul" to instalacja, złożoną z 432-stu drejdli (chanukowych bączków), kręcących się naprzemiennie i tworzących czasami formę prawie abstrakcyjną na styku koloru i kształtu. Praca porusza temat pogranicza między przeszłością, a teraźniejszością i zwraca uwagę na pytania dotyczące wspólnego istnienia i wzajemnego oddziaływania między różnymi kulturami oraz między rytuałem identyfikacji. Pracy towarzyszy muzyka, skomponowana przez Mikołaja Trzaskę.

Projekt "Pogranicza" był prezentowany m.in na tegorocznym Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie.

VIDEO

Realizacja i montaż:              Vahram Mkhitaryan                          

Muzyka:                               Mikołaj Trzaska

Asystent techniczny:              Szymon Ceranka